| सांगली समाचार वृत्त |
मुंबई - दि. २८ मे २०२५
दिवसाची सुरुवातच आपल्या घरातील लहानांपासून मोठ्यांपर्यंत शाळा, कॉलेज आणि ऑफिसच्या तयारीने होते. या धावपळीच्या जीवनशैलीत दुपारच्या जेवणासाठी लंच बॉक्स हा अविभाज्य भाग बनलेला आहे. पण आपल्या आरोग्याच्या दृष्टीने, लंच बॉक्सचं योग्य मटेरियल निवडणं फार महत्त्वाचं ठरतं. बाजारात सध्या स्टील, काच, सिलिकॉन आणि विविध प्रकारच्या प्लास्टिकपासून तयार केलेले डबे सहज उपलब्ध आहेत. पण त्यातील आरोग्यासाठी खरोखर योग्य पर्याय कोणता? हा प्रश्न अनेकांच्या मनात असतो.
प्लास्टिक डब्यांचं वाढतं आरोग्यावरचं संकट
आजही अनेकजण प्लास्टिकचे डबे वापरताना दिसतात. मात्र, तज्ज्ञांच्या मते प्लास्टिकचा लंच बॉक्स आरोग्यासाठी धोकादायक ठरू शकतो. प्लास्टिक तयार करताना वापरलं जाणारं बिस्फेनॉल-ए (BPA) नावाचं रसायन गरम अन्नात मिसळल्यावर शरीरात जाऊन अनेक गंभीर समस्या निर्माण करू शकतं. विशेषतः मायक्रोवेव्हमध्ये गरम केलेल्या अन्नात हे रसायन मिसळण्याची शक्यता अधिक असते. यामुळे दीर्घकाळ अशा डब्यांचा वापर केल्याने पचनाचे त्रास, हार्मोनल असंतुलन, चयापचय प्रणाली बिघडणे आणि कधी कधी कर्करोगाचा धोका सुद्धा वाढतो.
डॉक्टरांचा सल्ला – काच व स्टीलचे डबे निवडा
अग्रवाल होमिओपॅथी क्लिनिकचे डॉ. पंकज अग्रवाल यांच्यानुसार, लंच बॉक्ससाठी काचेचा किंवा स्टीलचा डबा निवडणं हेच आरोग्यासाठी सर्वात योग्य ठरतं. काचेच्या डब्यांमध्ये कोणतेही घातक रसायन नसल्यामुळे ते अन्नासोबत प्रतिक्रिया करत नाहीत. गरम अन्न सुद्धा काचेच्या डब्यात सुरक्षित राहते. शिवाय, अन्नाच्या चवेत किंवा सुगंधात कोणताही बदल होत नाही.
काचेच्या डब्याचं आणखी एक वैशिष्ट्य म्हणजे – त्यामध्ये अन्न ताजं आणि सुरक्षित राहण्याची शक्यता अधिक असते. फक्त एकच गोष्ट लक्षात घ्या – काचेचा डबा नाजूक असल्याने त्याची हाताळणी काळजीपूर्वक करावी, जेणेकरून फुटल्यास त्याचे तुकडे अन्नात मिसळण्याचा धोका होणार नाही.
स्टीलचे डबे – टिकाऊ आणि आरोग्यासाठी योग्य
स्टीलचे डबे हीदेखील एक चांगली आणि सुरक्षित पर्याय मानली जातात. ते मजबुत, टिकाऊ आणि सहज स्वच्छ करता येणारे असतात. स्टीलमध्ये कोणतीही हानिकारक रासायनिक प्रक्रिया होत नाही, त्यामुळे ते आरोग्यासाठी सुरक्षित मानले जातात.
प्लास्टिक डब्यांच्या वापराचे धोके थोडक्यात:
1. प्लास्टिकमध्ये गरम अन्न ठेवल्यास हानिकारक रसायनं अन्नात मिसळतात.
2. अशा अन्नाचे सेवन केल्याने पोटदुखी, सूज, आणि पचनाच्या समस्या होऊ शकतात.
3. दीर्घकाळ वापरल्यास कर्करोगाचा धोका वाढतो.
4. शरीरातील हार्मोन्सचे संतुलन बिघडू शकते.
5. चयापचय प्रक्रिया मंदावते.
6. संसर्गजन्य बॅक्टेरियांची वाढ होण्याची शक्यता वाढते.
आपल्या व आपल्या कुटुंबाच्या आरोग्याची जबाबदारी घेणं ही प्रत्येकाची प्राथमिकता असायला हवी. म्हणूनच, जेवणासाठी प्लास्टिकऐवजी काचेचा किंवा स्टीलचा डबा निवडणं हा एक चांगला आणि सुरक्षित निर्णय ठरतो. लहान बदल मोठा फरक घडवू शकतो – म्हणून आजच लंच बॉक्स बदलण्याचा निर्णय घ्या.
